“`html
2025 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Görüşmeleri Başladı
Kamuda çalışan yaklaşık 600 bin işçinin maaşlarına yapılacak artışların belirleneceği 2025 Yılı Kamu Toplu İş Sözleşmeleri Çerçeve Protokolü müzakereleri için sendikalar, hükümetten acil adımlar atmasını talep ediyor. İşçi temsilcileri olan TÜRK-İŞ ve HAK-İŞ, hükümetin başlangıç zam teklifini mayıs ayının sonuna kadar sunmasını istiyor.
Karayolları, üniversiteler, hastaneler, enerji santralleri ve diğer kamu kuruluşlarından oluşan geniş bir yelpazeyi kapsayan görüşmelerin üçüncü oturumu 16 Mayıs 2025’te gerçekleştirildi. İşçi kesiminin zam ve diğer koşullar için yaptığı talepler, 27 Şubat’ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına iletilmişti, ancak kamu işvereninden henüz resmi bir teklif gelmiş değil.
Hükümetten gelecek teklifin eksikliği, müzakerelerin ilerlemesini geciktiriyor. Bu konuda TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, bu sürecin başlaması için teklifin kritik öneme sahip olduğunu vurguladı. Ağar, “Bu süreçte 600 bin işçi ve onların aileleriyle birlikte 2-3 milyon insan yer alıyor. Mayıs sonuna kadar teklifin müzakereye açılmasını beklemekteyiz” ifadelerini kullandı.
Sendikaların Talepleri
Sendikaların talep listesi ise şu şekilde:
- Günlük brüt taban ücretin 1800 TL’ye çıkarılması,
- 2025 yılının ilk altı ayında %50,
- İkinci altı ayında %25 zam yapılması,
- Tüm zamların üzerine %10 refah payı eklenmesi.
Bunların yanı sıra, müzakerelerin sonuçlarının 4 milyon memur, 2.5 milyon emekli memur ile özel sektördeki grup toplu iş sözleşmelerini de etkileyeceği düşünüldüğünden, gelişmeler büyük bir dikkatle izleniyor.
21 Maddelik Teklif Paketi İçeriği
Sendikaların Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na sunduğu 21 maddelik teklif paketinin detayları aşağıdadır:
“Öncelikle, Toplu İş Sözleşmelerinin yürürlük tarihleri taraflarca belirlenecektir.
Taban Ücret Düzenlemesi
Toplu iş sözleşmelerinin yürürlüğe giriş tarihinde, brüt ücretleri 1.800,00 TL’nin altında olan işçilerin günlük brüt ücretleri 1.800,00 TL’ye yükseltilecektir. (Net ücret ödenen işyerlerinde bu tutarın neti esas alınmaktadır). Taban ücreti düzenlendikten sonra, derece-kademe sınıflandırmasına göre ücret farklarının korunması sağlanacaktır; ayrıca bu fark 1,00 TL’den aşağı olamayacak şekilde düzenlenecektir.
Kıdem Zammı
İşçilerin maaşları taban ücrete çekildikten sonra, her bir çalışma yılı için 15 TL/gün kıdem zammı eklenmesi talep edilmektedir. (Kıdem zammı; ikramiye, fazla mesai, bayram ve genel tatil çalışmaları gibi farklı ödemelerle ilişkilendirilerek hesaplanacaktır.)
Ücret Artışları
- Birinci Yıl İlk Altı Ay Zammı: Taban ücrete çekilen ve kıdem zammı eklenen işçilere, toplu iş sözleşmesinin yürürlük başlangıç tarihinden itibaren %50 zam yapılacaktır.
- Birinci Yıl İkinci Altı Ay Zammı: Birinci yıl ikinci altı ayında brüt ücreti olan işçilere %25 zam uygulanacaktır. Eğer Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre değişim %25’i aşarsa, aşan kısma bir ek %10 refah payı eklenecektir.
- İkinci Yıl İlk Altı Ay Zammı: İkinci yılın ilk altı ayında %25 zam uygulanacaktır; yine ilgili indeksin %25’i aşması durumunda böyle bir ek yapılacaktır.
- İkinci Yıl İkinci Altı Ay Zammı: İkinci yılın ikinci altı ayında da benzer bir uygulama gerçekleştirilecektir. Dönem sonunda fazla olan kısımlar, bir önceki zam oranına ilave edilecektir.
Yürürlük Süreleri
Bakanlığa sunulan önerimizde, toplu iş sözleşmelerinin yürürlük süresiyle ilgili farklılıkların azaltılması ve bazı ödemelerin artırılması hedeflenmektedir.
Haftalık Çalışma Süresi
Haftalık çalışma süresi düzenlemeleri, en çok 40 saat olarak sınırlanacak ve mesai haftada 5 gün üzerinden yürütülecektir. 854 Sayılı Deniz İş Kanununa tabi işyerlerinde bu süre 45 saat olarak uygulanacaktır.
Fazla Çalışma Düzenlemeleri
Normal haftalık çalışma süresinin aşılması durumunda, fazla mesai ücreti normal ücretin %100 fazlası ile ödenecektir. Resmi bayram günlerinde fazla çalışma %200 zamlı şekilde hesaplanacaktır.
Kıdem Tazminatı
Tüm işçilere, her tam çalıştıkları yıl için 35 günlük ücret tutarında kıdem tazminatı ödenecektir. Bunun üzerindeki durumlarda daha yüksek olan oranlar geçerli olacaktır.
Protokol, konfederasyon üyesi sendikaların sorunlarına da özel düzenlemeler içermektedir. Kamuda çalışan taşeron işçilerin kadroya geçirilmesi, geçici ve mevsimlik işçilerin çalışma sürelerinin uzatılması gibi konular da teklifimizde yer almaktadır.
Özlük Hakları ve Vergi Düzenlemeleri
Çalışanların özlük haklarına dair mevcut kısıtlamaların kaldırılması ve gelir vergisinin bir kısmının işveren tarafından karşılanması talep edilmektedir.
Bu kapsamda, yemek yardımı, giyim yardımı gibi çeşitli düzenlemelere de yer verilmiştir. İşin tehlike sınıfına göre belirlenen prim oranları ve tazminatlar gibi konularda iyileştirmeler yapılacağı belirtilmektedir.
“`
