Çin ve Filipinler Arasında Gerilim: Güney Çin Denizi’nde Araştırma Gemileri Engellemesi

Çin Sahil Güvenliği ve Donanma unsurlarının, Güney Çin Denizi’nde Filipinler’e ait iki araştırma gemisini engellemesi, iki ülke arasında gerilime yol açtı. Olay, egemenlik ihtilafı bulunan Spratly Adaları’nın kuzeyinde, Sandy Resifi yakınlarında gerçekleşti.

Filipinler Sahil Güvenliği’nden yapılan açıklamaya göre, Çin Sahil Güvenlik gemileri, bölgedeki araştırma faaliyetlerini sürdüren Filipinler’e ait iki gemiye yaklaşarak engellemeye çalıştı. Ayrıca, Çin donanmasına ait bir helikopter, adacıktan kum numunesi toplamak üzere hareket eden iki Filipin botunun üzerinde uçarak, bu araştırma görevini engelledi.

Çin Sahil Güvenliği tarafından yapılan açıklamada, iki Filipin gemisinin bölgeye yasa dışı girdiği ve resife yaklaşarak numune toplamaya çalıştıkları belirtildi. Çin, bu tür faaliyetleri uyarılarla engellediğini ifade etti.

Sandy Resifi, farklı ülkeler tarafından farklı isimlerle anılmakta; Çinliler “Tieşien Jiao”, Filipinlerliler “Bailan” ve Vietnamlılar “Dao Son Ca” olarak adlandırmaktadır. Resif, 1974’te Vietnam tarafından işgal edilmiş, ancak son 25 yıldır herhangi bir ülkenin tam kontrolü altında olmamaktadır. Bu 7 hektarlık kum adacığı, Güney Çin Denizi’ndeki gerilim noktalarından biri haline geldi.

Güney Çin Denizi’ndeki Egemenlik İhtilafı

Güney Çin Denizi, II. Dünya Savaşı sonrasından itibaren bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarına sahne olmuştur. Çin, 1947’de yayımladığı harita ile bölgenin yüzde 80’inde egemenlik iddiasında bulunmuş, bu bölge zengin yer altı kaynakları ve stratejik önem taşıdığı için Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya da bölgedeki haklarını savunmaktadır.

Çin’in, Güney Çin Denizi’ndeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesi, askeri varlık göstermesi ve sivil gemi filolarıyla bölgede etkinliğini arttırması, bölgedeki diğer ülkeler ve ABD tarafından tepkiyle karşılanmaktadır. 2016 yılında, Hollanda’nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, Filipinler’in başvurusu üzerine verdiği kararda, Çin’in tek taraflı egemenlik taleplerini yasal bulmamıştı.